Dưa lưới được nhiều người yêu thích bởi hương vị vừa thanh vừa ngọt. Với sự đa dạng của hàm lượng dinh dưỡng cùng với giá trị lợi ích hàng đầu mà loại quả này đã mang đến cho người sử dụng đã khiến cho quả này ngày càng được ưa chuộng hơn. Cùng bài viết sau đây khám phá thêm những thông tin về loại trái cây này.
Tên khoa học của dưa lưới
Dưa lưới là một loại cây thuộc họ bầu bí Cucurbitaceae và có danh pháp khoa học là Cucumis melo. Trên thế giới có nhiều dòng dưa khác nhau, mỗi một nơi lại có những đặc trưng riêng về loại quả này. Theo đó, Bắc Mỹ có loại tên là Cucumis melo reticulatus hoặc là dòng C. melo var. cantalupensis. Còn ở khu vực châu Âu có loài lymphothelialisis.
Sinh trưởng, phát triển của cây dưa lưới
Cây dưa lưới mang những đặc điểm của họ bầu bí nên có những đặc điểm sinh học tương tự giống câu này. Cụ thể như sau:
Đặc điểm sinh học
Dưa lưới là loại cây có nguồn gốc từ châu Phi và Ấn Độ và một số tài liệu cho rằng giống cây này đầu tiên đến từ Ai Cập. Kích thước của loại quả này ban đầu còn khá nhỏ nhưng nhờ vào những phương pháp canh tác hiện đại mà kích thước quả ngày càng tăng lên cũng như tăng về độ ngọt. Khi thu hoạch, trung bình trọng lượng một trái dưa đạt khoảng từ 1-3.5kg.
Dưa thuộc dạng thân thảo, mọc bò, toàn thân có phủ lông và tua cuốn để leo bám dạng đơn. Là hình tim, hình ngũ giác và có gân lan rộng, có thể từ 3-7 thùy nhỏ, tù và có răng cưa. Toàn bộ mặt lá gân nhỏ, bao phủ bởi một lớp lông mềm và phần cuống lá có lông ngắn. Hoa màu vàng, hoa cái mọc đơn lẻ và hoa đực xếp thành boa.
Phần quả có hình ở dạng bầu dục và điểm nổi bật nhất chính là có các được gân chạy dọc, đan xem như một tấm lưới. Và khi chín, bổ dưa ra sẽ thấy phần vỏ rất mỏng, thịt dày có màu vàng ngà, thơm dịu ngọt và thanh mát.
Hiện nay, loại cây này đã được trồng rộng rãi ở các tỉnh Việt Nam đặc biệt là Bình Dương và Thành phố HCM, thích nghi khá tốt với điều kiện nhiệt đới, nóng ẩm. Trong điều kiện thời tiết lạnh, quả có chất lượng kém và giảm sút, để tối ưu người ta thường trồng cây nhà kính.
Thu hoạch
Tùy theo từng loại cây khác nhau mà thời điểm thu hái có thể khác nhau, ở nước ta thường có vụ chính trồng dưa lưới là:
- Vụ thu đông: Khoảng tháng 9-10 kéo dài đến khoảng tháng 11-12.
- Vụ xuân: Từ tháng 2 đến tháng 5. Thời gian tính từ thời điểm trồng đến lúc thu hoạch.
Dưa lưới có hàm lượng dinh dưỡng như thế nào?
Theo nhiều tài liệu và các nghiên cứu, trong dưa lưới có chứa hàm lượng dinh dưỡng lớn, cụ thể là:
- Bao gồm nhiều chất oxy hóa quan trọng và rất tốt cho sức khỏe của con người như choline, niacin, lutein, và các loại vitamin A, C, E.
- Một số flavonoid hữu ích như zeaxanthin, cryptoxanthin…
- Có chứa hàm lượng Natri, chất béo và cholesterol khá thấp.
Những lợi ích mà quả dưa lưới mang lại
Với hàm lượng dinh dưỡng có giá trị cao như vậy, dưa lưới đặc biệt tốt cho sức khỏe với những đặc điểm nổi trội đó là:
Tốt cho thai nhi
Trong loại dưa này có nhiều folate và vitamin nhóm B rất cần thiết cho sự hoàn thiện của thai nhi trong bụng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thiếu hụt chất folate có thể gây ra nguy cơ cao khiến thai nhi chậm phát triển, gây tác động không tốt cho não. Bên cạnh đó, các chất như lutein và zeaxanthin là hoạt chất “vàng” cho đôi mắt.
Phòng ngừa bệnh ung thư, tốt cho tim mạch
Dưa lưới có hàm lượng chất polyphenol chống oxy hóa đóng vai trò tốt trong phòng tránh ung thư. Đặc biệt, loại quả này còn chưa adenosine có khả năng ngăn ngừa tình trạng đông máu cùng với vitamin C ngăn ngừa xơ cứng động mạch. Từ đó, giúp cho hệ tim mạch khỏe mạnh và nâng cao cao đề kháng tốt hơn.
Dưa lưới hỗ trợ giảm cân, cai thuốc lá
Dưa lưới có chứa hàm lượng chất xơ cao, đem đến cảm giác no lâu hơn nên rất tốt cho quá trình để giảm cân. Đây cũng là “phương thuốc thần kỳ” để cai thuốc bởi trong đó có chứa nhiều khoáng chất để người nghiện thuốc chống lại cơn thèm thuốc hiệu quả. Bên cạnh đó, vitamin A có trong loại quả này giúp phục hồi thể trạng của người hút thuốc lá.
Tốt cho tiểu đường
Với hàm lượng các chất protein, vitamin nên rất phù hợp cho những bệnh nhân tiểu đường. Nguồn Kali có trong quả dưa lưới còn có vai trò làm tăng lưu lượng máu lên não để giúp cho tinh thần của người bệnh tốt hơn.
Dưa lưới giúp tăng miễn dịch
Với nhiều loại vitamin nhóm A, C nên dùng dưa lưới còn giúp hệ miễn dịch được tăng cường, kích thích những “chiến binh” bạch cầu hoạt động mạnh mẽ hơn. Đặc biệt vitamin C có khả năng chống lại những gốc tự do hoạt động trong cơ thể, giúp duy trì làn da đầy sự sống.
Làm đẹp da
Dưa lưới có tác dụng giải độc tốt để giúp cơ thể điều tiết tốt hơn, trong đó hàm lượng của chất Zeaxanthin có khả năng ngăn tia UV tốt, bảo vệ da.Loại quả này còn chứa hàng loạt các chất như kali, vitamin C, beta-carotene, axit folic để giúp da sáng khỏe và khỏe mạnh hơn.
Giảm căng thẳng
Theo một nghiên cứu, trong thành phần của dưa lưới có chứa một enzyme là super oxyd dismutase, đây là một enzyme có vai trò cải thiện những dấu hiệu mệt mỏi và stress. Nó có khả năng thúc đẩy để cơ thể tạo ra nhiều kháng thể, giúp chống lại nhiều các chất tác động xấu đến cơ thể.
Xem thêm:
- Rau chân vịt và tìm hiểu về công dụng, vấn đề sức khỏe
- Rau càng cua – Món ngon dân giã nên thưởng thức một lần
Điều trị mất ngủ
Với đặc tính nhuận tràng rất tốt cho cơ thể vì có chứa hoạt chất tốt khiến cho cơ thể giảm bớt lo âu. Chính vì thế nên dưa lưới giúp bạn thoát khỏi sự rối loạn giấc ngủ, cơ thể được làm dịu giúp đi sâu vào giấc ngủ nhanh hơn.
Dưa lưới giảm viêm
Trong một nghiên cứu, hoạt chất phytochemical có nhiều trong quả dưa lưới có khả năng kháng viêm đồng thời ngăn chặn sự thoái hóa của các khớp xương. Những người làm văn phòng, ngồi học lâu ở một tư thế thường dễ đau vai, đau lưng có thể bổ sung dưa lưới hàng ngày.
Điều hòa kinh nguyệt
Trong quả dưa lưới có hàm lượng vitamin C rất cao nên giúp hỗ trợ tốt cho quá trình điều hòa kinh nguyệt và giảm đi những triệu chứng đau khi hành kinh. Bên cạnh đó, nếu như thường xuyên bổ sung loại quả này còn có thể giúp hạn chế tình trạng đông máu đáng kể trong chu kỳ kinh.
Chọn dưa lưới thế nào thơm ngon?
Dưa lưới không phải là loại quả có giá thành rẻ, chính vì thế bạn cần biết cách chọn “đáng đồng tiền”:
- Nên chọn quả dưa già có cuống rụng một cách tự nhiên có những loại quả cuống héo thường chưa đạt được độ chín.
- Quả dưa có vỏ dày, nổi gồ chứ không ở dạng phẳng hay trơn mướt.
- Quả dưa có mùi thơm tỏa ra, không chọn quả ấn tay vào đã thấy mềm, đây là quả chín quá.
- Tránh dưa có vỏ xuất hiện màu khác lạ, thường đó là những chỗ bị hỏng, thối bị phân hủy nên khi ăn không tốt cho sức khỏe, thậm chí có thể gây bệnh.
- Quả có hương thơm thanh mát và nhẹ dịu.
Với những thông tin đã chia sẻ và tổng hợp đầy đủ phía trên, bạn có thể hiểu hơn về dưa lưới cũng như lợi ích sức khỏe mà loại quả này mang đến. Đây là loại trái cây có nhiều dưỡng chất, rất tốt cho cơ thể mà bạn có thể bổ sung hàng ngày.
